Η περίπτωση της Συρίας

Η κυβέρνηση της Συρίας κάνει τα πάντα για να καταστείλει την εξέγερση που έχει ξεσπάσει  τις τελευταίες μέρες, κυρίως στη πόλη Deraa, στη  νότια πλευρά της χώρας. Η συγκεκριμένη εξέγερση, που ήδη μετράει πολλά θύματα, είναι η χειρότερη που έχει αντιμετωπίσει το καθεστώς, από την εποχή που ο πρόεδρος Bashar al-Assad ανέβηκε στην εξουσία πριν από 10 χρόνια.

Δεν είναι όμως η πρώτη φετινή εξέγερση. Τον περασμένο μήνα σημειώθηκαν αρκετές μικροεξεγέρσεις, συμπεριλαμβανομένης και μιας στη πρωτεύουσα Δαμασκό, η οποία χαρακτηρίστηκε από σκληρή καταστολή, και τελείωσε μόνο αφού ο υπουργός Εσωτερικών επενέβη, υποσχόμενος να τιμωρήσει αυστηρά τους υπεύθυνους αστυνομικούς.
Αυτό που συμβαίνει όμως στη πόλη Deraa είναι κάτι το διαφορετικό, και θυμίζει έντονα τις αντίστοιχες εξεγέρσεις που ξέσπασαν σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο εδώ και μερικούς μήνες. Οι διαδηλωτές ζητούν «ελευθερία, και ανατροπή του διεφθαρμένου καθεστώτος».

Το καθεστώς, φανερά ανήσυχο, έχει μεταφέρει χιλιάδες αστυνομικούς και στρατιώτες στη πόλη, προχωρώντας σε ακραία και βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων. Κατηγορεί μάλιστα τις «ξένες δυνάμεις» ως ηθικούς αυτουργούς, ενώ θεωρεί πως το Ισραήλ έχει προμηθεύσει με όπλα τους διαδηλωτές.

Ο πρόεδρος Assad αρέσκεται να επαναλαμβάνει πως η Συρία διαφέρει από τους γείτονές της. Όπως είχε πει πριν από ένα μήνα: «Εμείς δεν είμαστε ούτε Τυνήσιοι ούτε Αιγύπτιοι». Και πράγματι, υπάρχουν αρκετές διαφορές μεταξύ της Συρίας και των άλλων αραβικών χωρών. Πρόκειται για μια σουνιτική χώρα, την οποία διοικεί μια μειονότητα της δυναστείας των Alawite, κάτι που προσφέρει μεγάλη δημοτικότητα στο καθεστώς από πλευράς των ενόπλων δυνάμεων.

Η πιο μεγάλη όμως διαφορά έγκειται στην εξωτερική πολιτική του Assad, που τον έχει γλιτώσει από τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα αραβικά καθεστώτα, που ο βασικός λόγος της εξέγερσης ήταν οι σχέσεις τους με τις ΗΠΑ, και το Ισραήλ, κάτι τέτοιο δεν ισχύει στη περίπτωση της Συρίας.

Ποιο είναι όμως το προφίλ της Συρίας;
Μετά τον Α`Π.Π., η Γαλλία κυριάρχησε στην πρώην Οθωμανική επαρχία της Συρίας. Η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1946. Τις πρώτες δεκαετίες υπήρξε μεγάλη πολιτική αστάθεια, και τα πραξικοπήματα διαδέχονταν το ένα το άλλο.
Στη συνέχεια, η Συρία ενώθηκε με την Αίγυπτο το 1958, σχηματίζοντας την Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία. Το 1961 όμως, διαχωρίστηκαν και πάλι σε δυο διαφορετικά κράτη.

Το 1970, ο Hafez al-Assad, μέλος του σοσιαλιστικού κόμματος Μπάαθ, και της μειονοτικής αίρεσης Alawite, έκανε πραξικόπημα και κέρδισε την εξουσία, φέρνοντας παράλληλα και τη πολιτική σταθερότητα στη χώρα. Μετά τον θάνατό του, τον διαδέχθηκε ο γιος του Bashar al-Assad, ο οποίος έχει τη φήμη εκσυγχρονιστή, και υπερψηφίστηκε από το λαό σε δημοψήφισμα το 2000. Το 2007 επανεξελέγη στο αξίωμα του προέδρου.

Στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967, η Συρία έχασε τα υψώματα του Γκολάν στο Ισραήλ.
Στη δεκαετία του 1990, οι δυο χώρες είχαν κάποιες περιστασιακές επαφές με σκοπό τη μεταξύ τους ειρήνη, και την επιστροφή των υψωμάτων.

Τα συριακά στρατεύματα που ήταν εγκατεστημένα στο Λίβανο από το 1976, σε ρόλο ειρηνευτικό, αποσύρθηκαν το 2005. Στη διάρκεια των συγκρούσεων μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ το 2006, η Συρία τέθηκε σε κατάσταση επιφυλακής αλλά δεν επενέβη υπέρ των φίλων και συμμάχων της στη Χεζμπολάχ.

Η οικονομία της Συρίας βασίζεται στο πετρέλαιο και στη γεωργία. Ο κάθε ένας από αυτούς τους τομείς, αντιστοιχεί στο ¼ του συνολικού ΑΕΠ της χώρας.

Τα πετρελαϊκά κοιτάσματα της Συρίας φθίνουν. Παράλληλα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, το 10% του πληθυσμού ζει κάτω απ τα όρια της φτώχειας. Τελευταία όμως η οικονομία αναπτύσσεται, με στροφή προς τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, τις κατασκευές, τις τηλεπικοινωνίες, τον τουρισμό, και το εμπόριο. Ο ιδιωτικός τομέας άρχισε επίσης να παίζει έναν πιο κρίσιμο ρόλο.

Η Συρία διατηρεί καλές σχέσεις με το Ιράν, και μάλιστα οι δυο χώρες  από το 2006 έχουν υπογράψει μνημόνιο αμυντικής συνεργασίας. Το 2006 η Συρία σύναψε και πάλι διπλωματικές σχέσεις με το Ιράκ, μετά από 25 χρόνια διαφορών. Η συνεχιζόμενη βία στο Ιράκ έχει φέρει σχεδόν ενάμιση εκατομμύριο Ιρακινούς πρόσφυγες στη Συρία στα έτη 2007-08.

Στο παρελθόν υπήρχαν ιδιαίτερες σχέσεις της Συρίας με τη Τουρκία, με τους Assad και  Erdogan να συναντώνται συχνά. Μάλιστα, η Τουρκία μεσολάβησε στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Συρίας και Ισραήλ, που όμως διακόπηκαν μετά την ισραηλινή επέμβαση στη Γάζα το 2008.
Τα τελευταία χρόνια, οι σχέσεις της Συρίας με τον υπόλοιπο κόσμο ήταν ιδιαίτερα περίπλοκες. Ο ρόλος της στον Λίβανο, αλλά και στο Ιράκ, έχει κάνει την ΕΕ, αλλά και τις ΗΠΑ να ελαττώσουν τις όποιες επαφές. Πάντως, τα τελευταία δυο χρόνια υπάρχει μια ανάκαμψη στις διεθνείς σχέσεις της χώρας, τόσο με τη Δύση όσο και πιο ειδικά με τη Σαουδική Αραβία.

S.A.-Al Jazeera
http://www.antinews.gr/