"Γιατί χαμογελούν οι Κούροι και οι Κόρες της προκλασσικής εποχής:"

“Πάνε χρόνια, δεν θυμάμαι πια, αν απ' τα «ΝΕΑ» τότε ή απ' την «Ελευθεροτυπία» αργότερα, αναρωτιόμουν, γράφοντας για το «αρχαϊκό μειδίαμα» των αγαλμάτων: 

γιατί άραγε χαμογελούσαν οι κούροι και οι κόρες της προκλασσικής εποχής;

Και επίσης γιατί καμμιά μαρτυρία από τότε ούτε κάποια ερμηνεία σήμερα (είτε από τα τελετουργικά ορμώμενες είτε από τα ήθη) δεν εξήγησαν και δεν εξηγούν ένα τόσο χαρακτηριστικό φαινόμενο - το χαμόγελο τόσων αιώνων εγχάρακτο στα πρόσωπα των θεών και των ανθρώπων.

(Βεβαίως όταν διερωτάται κανείς για τέτοια πράγματα, μάλιστα δημοσίως, στη χώρα των μεταμοντερνικών χατζατζάρηδων αμέσως τρώει τη ρετσινιά του αρχαιολάγνου -ποσώς, οι χατζατζάρηδες) - αλλού είναι η ουσία:

μου είχε γράψει λοιπόν τότε ένας φιλόλογος, καλή του ώρα, ένα γράμμα και μου κοινωνούσε τη δική του μυστική ανάγνωση ότι «πιθανόν να χαμογελούσαν τα αγάλματα διότι προμάντευαν και γνώριζαν ότι θα νικούσαν οι άνθρωποι στα μηδικά»...

Χρόνια τώρα στις δύσκολες ώρες ανάβω κεράκι σε αυτήν τη σκέψη (και μακαρίζω τους παίδες που αυτός ο φιλόλογος δίδαξε και διδάσκει)...

ΣΤΑΘΗΣ Σ. ΝΑΥΤΙΛΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ