By Mohamed El-Erian
Και ενώ νομίζεις ότι η ευρωπαϊκή κρίση δεν μπορεί να γίνει χειρότερα, η ατιμασμένη χθεσινή δημοπρασία Bund, σου δείχνει ότι μπορεί. Με την αποτυχία της δημοπρασίας των γερμανικών ομολόγων, οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία στο σύνολο και, ουσιαστικώς, για κάθε χώρα, αυξάνονται αισθητά.
Μετά τις εξελίξεις αυτής της εβδομάδας, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως εκείνο που ξεκίνησε ως αποτράβηγμα από την περιφέρεια της ευρωζώνης, έχει πλέον καταρρίψει τα οχυρά που προστατεύουν τον εξωτερικό πυρήνα και απειλεί σοβαρά τον εσωτερικό. Αν δεν αντιμετωπιστεί ταχύτατα, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους Ευρωπαίους να προλάβουν τα γεγονότα, πόσο μάλλον να βγουν μπροστά.
Και ενώ νομίζεις ότι η ευρωπαϊκή κρίση δεν μπορεί να γίνει χειρότερα, η ατιμασμένη χθεσινή δημοπρασία Bund, σου δείχνει ότι μπορεί. Με την αποτυχία της δημοπρασίας των γερμανικών ομολόγων, οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία στο σύνολο και, ουσιαστικώς, για κάθε χώρα, αυξάνονται αισθητά.
Μετά τις εξελίξεις αυτής της εβδομάδας, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως εκείνο που ξεκίνησε ως αποτράβηγμα από την περιφέρεια της ευρωζώνης, έχει πλέον καταρρίψει τα οχυρά που προστατεύουν τον εξωτερικό πυρήνα και απειλεί σοβαρά τον εσωτερικό. Αν δεν αντιμετωπιστεί ταχύτατα, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους Ευρωπαίους να προλάβουν τα γεγονότα, πόσο μάλλον να βγουν μπροστά.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να πρέπει να σταθεροποιήσει την κατάσταση του δημοσιονομικού χρέους. Κι αυτό όμως πια καθόλου δεν επαρκεί. Οι ρυθμιστές θα πρέπει επίσης να κινηθούν ταχύτατα για να συγκρατήσουν τους αδύναμους κρίκους του τραπεζικού κλάδου, και να πράξουν χρησιμοποιώντας μια πιο αποφασιστική προσέγγιση «εις τριπλούν» δηλαδή σε κεφάλαια, ποιότητα ενεργητικών και ρευστότητα.
Για τις αγορές, το κεφαλαιακό «μαξιλάρι» του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος συνολικά, δεν επαρκεί για να στηρίξει τους ισολογισμούς του. Και αυτό το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στις αγορές. Αν κρίνουμε από την σπουδή για ρευστοποιήσεις ενεργητικών, οι τραπεζίτες δείχνουν να πιστεύουν ότι και η απομόχλευση των ισολογισμών αποτελεί «κλειδί» για την επιβίωση και υγεία των οίκων.
Μέσα στο σημερινό περιβάλλον, οι πωλήσεις προκαλούν
περισσότερες πωλήσεις. Και δεν είναι μόνο οι μη υγιείς ισολογισμοί πρέπει να
απομοχλευτούν. Η συντριπτική πλειοψηφία των υγιών ισολογισμών –ευτυχώς
συνεχίζουν να υπάρχουν και λίγοι τέτοιοι- δεν θέλουν να εμπλακούν. Ορισμένοι
εξακολουθούν μάλιστα να αναλαμβάνουν περαιτέρω κινδύνους, περιλαμβανομένων όσων
θεωρούν οτι αυτό βελτιώνει την συγκριτική τους θέση στην αγορά.
Μου θυμίζει την περίοδο των "macho" επιδείξεων των αμερικανικών τραπεζών κατά την διάρκεια της λατινοαμερικανικής κρίσης της δεκαετίας ’80. Ειρωνικά, η κατάσταση πιιθανόν να κλιμακωθεί μετά την ανακοίνωση ότι η Federal Reserve θα υποβάλλει σε νέα stress test τις μεγάλες αμερικανικές τράπεζες.
Τίποτα από αυτά δεν βοηθά την διαχείριση της ρευστότητας. Όπως θα ήταν αναμενόμενο, ένας αυξανόμενος αριθμός ευρω-τραπεζών είναι εξαρτημένος πλέον, είτε εν μέρει είτε εντελώς, από την ΕΚΤ και τους σχετικούς μηχανισμούς, όπως τα εθνικά προγράμματα έκτακτης ρευστότητας. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα οξεία για όσους εξαρτιόνταν από τον δανεισμό στην αγορά χονδρικής, η οποία έχει πρακτικώς εξαφανιστεί, και όσους υφίστανται εκροές καταθέσεων, οι οποίες και επιταχύνονται σε πολύ προβληματικές χώρες, όπως η Ελλάδα.
Όλα αυτά δυσχεραίνουν εξαιρετικά την ανάρρωση του τραπεζικού συστήματος, ειδικά σε μια περίοδο που υπάρχει τρία επιπλέον ζητήματα τα οποία δυσκολεύουν την διαχείριση του ρίσκου στους ισολογισμούς. Πρώτον, η παραδοσιακή διασπορά ενεργητικών δεν αντέχει πλέον τον ίδιο βαθμό διασποράς κινδύνου. Δεύτερον, με ιστορικά χαμηλά επιτόκια στα κρατικά ομόλογα των πιο εύρωστων οικονομιών, αυτού του είδους τα ενεργητικά προσφέρουν περιορισμένη μόνο προστασία στο σημερινό περιβάλλον. Τρίτον, η εμπιστοσύνη στα εργαλεία κάλυψης hedging μέσω αγοράς, όπως τα credit default swaps, συρρικνώνεται εξαιτίας της αβεβαιότητας για το τι θα τους συμβεί σε ένα μεγάλο αποτράβηγμα στις αγορές.
Τα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο έχουν την νοσηρή συνήθεια να επιταχύνουν και να πολλαπλασιάζουν τις κρίσεις. Πράγματι, αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο να χάσουν τον έλεγχο οι εποπτικές αρχές. Γι’αυτό και είναι απαραίτητο για την Ευρώπη να προσθέσει την ρυθμιστική αυτή πρόκληση στην λίστα με τις υποχρεώσεις της.
Η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει παραπάνω από τα βήματα που συμφωνήθηκαν στην συνοδο της 26ης Οκτωβρίου. Πρόσθετα στον προσδιορισμό υψηλότερων συντελεστών κεφαλαιακής επάρκειας, οι κυβερνησεις πρέπει να υποχρεώσουν τις τράπεζες να δράσουν άμεσα.Οπου δεν υπάρχει ιδιωτική χρηματοδότηση (δηλαδή σε έναν αυξανόμενο αριθμό τραπεζών) πρέπει να επιβληθεί ανακεφαλαιοποίηση, σε αντάλλαγμα με θεμελιώδεις αλλαγές στην λειτουργία και το μοίρασμα των βαρών για τους χρησμοπιστωτικούς οίκους.
Η εσπευσμένη σταθεροποίηση και μεταρρύθμιση του τραπεζικού συστήματος είναι ένα τα πέντε σημεία-κλειδιά που θα καθορίσουν το μέλλον της ευρωζώνης. Με τον χρόνο να τελειώνει, η επιτυχία θα προϋποθέτει επίσης πρόοδο και σε άλλους χώρους: Πιο κατάλληλα προγράμματα μεταρρυθμίσεων στις πολύ χρεωμένες οικονομίες, καλύτερο ξεχώρισμα των περιπτώσεων έλλειψης βιωσιμότητας και έλλειψης ρευστότητας, καλύτερα «χειρόφρενα» από την ΕΚΤ και αποφάσεις για την άμεση ενδυνάμωση της θεσμικής υποστήριξης της ευρωζώνης.
Ο κατάλογος με τις υποχρεώσεις της Ευρώπης αυξάνεται και δυσκολεύει μέρα με την μέρα. Η άρνηση, οι αυταπάτες και οι τσακωμοί των ρυθμιστών, το μόνο που κάνει είναι να δυσκολεύει παραπάνω την κατάσταση και να υπονομεύει το μέλλον της ευρωζώνης.
Ο αρθρογράφος είναι chief executive και co-chief investment officer της Pimco
Μου θυμίζει την περίοδο των "macho" επιδείξεων των αμερικανικών τραπεζών κατά την διάρκεια της λατινοαμερικανικής κρίσης της δεκαετίας ’80. Ειρωνικά, η κατάσταση πιιθανόν να κλιμακωθεί μετά την ανακοίνωση ότι η Federal Reserve θα υποβάλλει σε νέα stress test τις μεγάλες αμερικανικές τράπεζες.
Τίποτα από αυτά δεν βοηθά την διαχείριση της ρευστότητας. Όπως θα ήταν αναμενόμενο, ένας αυξανόμενος αριθμός ευρω-τραπεζών είναι εξαρτημένος πλέον, είτε εν μέρει είτε εντελώς, από την ΕΚΤ και τους σχετικούς μηχανισμούς, όπως τα εθνικά προγράμματα έκτακτης ρευστότητας. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα οξεία για όσους εξαρτιόνταν από τον δανεισμό στην αγορά χονδρικής, η οποία έχει πρακτικώς εξαφανιστεί, και όσους υφίστανται εκροές καταθέσεων, οι οποίες και επιταχύνονται σε πολύ προβληματικές χώρες, όπως η Ελλάδα.
Όλα αυτά δυσχεραίνουν εξαιρετικά την ανάρρωση του τραπεζικού συστήματος, ειδικά σε μια περίοδο που υπάρχει τρία επιπλέον ζητήματα τα οποία δυσκολεύουν την διαχείριση του ρίσκου στους ισολογισμούς. Πρώτον, η παραδοσιακή διασπορά ενεργητικών δεν αντέχει πλέον τον ίδιο βαθμό διασποράς κινδύνου. Δεύτερον, με ιστορικά χαμηλά επιτόκια στα κρατικά ομόλογα των πιο εύρωστων οικονομιών, αυτού του είδους τα ενεργητικά προσφέρουν περιορισμένη μόνο προστασία στο σημερινό περιβάλλον. Τρίτον, η εμπιστοσύνη στα εργαλεία κάλυψης hedging μέσω αγοράς, όπως τα credit default swaps, συρρικνώνεται εξαιτίας της αβεβαιότητας για το τι θα τους συμβεί σε ένα μεγάλο αποτράβηγμα στις αγορές.
Τα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο έχουν την νοσηρή συνήθεια να επιταχύνουν και να πολλαπλασιάζουν τις κρίσεις. Πράγματι, αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο να χάσουν τον έλεγχο οι εποπτικές αρχές. Γι’αυτό και είναι απαραίτητο για την Ευρώπη να προσθέσει την ρυθμιστική αυτή πρόκληση στην λίστα με τις υποχρεώσεις της.
Η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει παραπάνω από τα βήματα που συμφωνήθηκαν στην συνοδο της 26ης Οκτωβρίου. Πρόσθετα στον προσδιορισμό υψηλότερων συντελεστών κεφαλαιακής επάρκειας, οι κυβερνησεις πρέπει να υποχρεώσουν τις τράπεζες να δράσουν άμεσα.Οπου δεν υπάρχει ιδιωτική χρηματοδότηση (δηλαδή σε έναν αυξανόμενο αριθμό τραπεζών) πρέπει να επιβληθεί ανακεφαλαιοποίηση, σε αντάλλαγμα με θεμελιώδεις αλλαγές στην λειτουργία και το μοίρασμα των βαρών για τους χρησμοπιστωτικούς οίκους.
Η εσπευσμένη σταθεροποίηση και μεταρρύθμιση του τραπεζικού συστήματος είναι ένα τα πέντε σημεία-κλειδιά που θα καθορίσουν το μέλλον της ευρωζώνης. Με τον χρόνο να τελειώνει, η επιτυχία θα προϋποθέτει επίσης πρόοδο και σε άλλους χώρους: Πιο κατάλληλα προγράμματα μεταρρυθμίσεων στις πολύ χρεωμένες οικονομίες, καλύτερο ξεχώρισμα των περιπτώσεων έλλειψης βιωσιμότητας και έλλειψης ρευστότητας, καλύτερα «χειρόφρενα» από την ΕΚΤ και αποφάσεις για την άμεση ενδυνάμωση της θεσμικής υποστήριξης της ευρωζώνης.
Ο κατάλογος με τις υποχρεώσεις της Ευρώπης αυξάνεται και δυσκολεύει μέρα με την μέρα. Η άρνηση, οι αυταπάτες και οι τσακωμοί των ρυθμιστών, το μόνο που κάνει είναι να δυσκολεύει παραπάνω την κατάσταση και να υπονομεύει το μέλλον της ευρωζώνης.
Ο αρθρογράφος είναι chief executive και co-chief investment officer της Pimco
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου