Οικονομική κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων

Του Γιώργου Κύρτσου

Οι διαβεβαιώσεις του υπουργού Εργασίας κ. Κουτρουμάνη ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει νέες μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις και στο εφάπαξ δεν έχουν καμία πρακτική σημασία. Το ασφαλιστικό σύστημα δέχεται τεράστια οικονομική πίεση για μια σειρά λόγους που δεν έχουν σχέση με τις επιλογές της τρόικας. Οι εκπρόσωποι των πιστωτών του ελληνικού Δημοσίου προσπαθούν να περιορίσουν την επιδότηση του ασφαλιστικού συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό, που τα τελευταία χρόνια κινείται μεταξύ 12-15 δισεκατομμυρίων ευρώ το χρόνο. Το ασφαλιστικό έλλειμμα στέκεται εμπόδιο στη δημοσιονομική εξυγίανση και στην αποτελεσματική διαχείριση του δημόσιου χρέους.

Κατάρρευση
Μια σειρά αρνητικοί οικονομικοί παράγοντες συνδυάζονται για να επιταχύνουν εξαιρετικά δυσάρεστες εξελίξεις στο ασφαλιστικό, συνταξιοδοτικό σύστημα.

Η κατακόρυφη άνοδος της ανεργίας περιορίζει δραστικά τις ασφαλιστικές εισφορές και προκαλεί κρίση ρευστότητας στα ασφαλιστικά ταμεία. Μεγάλο κόστος έχει για το ασφαλιστικό, συνταξιοδοτικό σύστημα και η προτίμηση που δείχνουν οι εργοδότες τα τελευταία χρόνια στις λεγόμενες ελαστικές σχέσεις εργασίας. Δύο στους τρεις από τους νεοπροσλαμβανόμενους είναι ωρομίσθιοι ή μερικής απασχόλησης, γεγονός που οδηγεί στην καταβολή μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών από τους εργοδότες και τους εργαζόμενους.

Η κατάρρευση των μισθών σε πολλούς κλάδους του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας συμβάλλει και αυτή στη δραστική μείωση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.

Παρατηρείται επίσης δυναμική ανάπτυξη της παραοικονομίας, καθώς πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις προσπαθούν να επιβιώσουν φοροδιαφεύγοντας και εισφοροδιαφεύγοντας. Τέλος, τα οικονομικά της κοινωνικής ασφάλισης θα δεχθούν ένα ισχυρό πλήγμα εξαιτίας του «κουρέματος» των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. Η διαδικασία αυτή θα περιορίσει τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων σε μία περίοδο κατά την οποία θα μπορούσαν να τα αξιοποιήσουν για να αντιμετωπίσουν την κρίση ρευστότητας.

Πλήρες αδιέξοδο

Με την αρνητική δυναμική που έχει αναπτυχθεί, τα ασφαλιστικά ταμεία θα βρεθούν σε πλήρες αδιέξοδο στη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2012. Θα έχουν εξαντλήσει την κρατική επιδότηση που προβλέπεται από το νέο μνημόνιο και η ελληνική κυβέρνηση θα έχει να επιλέξει μεταξύ νέας δραστικής μείωσης των συντάξεων και του εφάπαξ και πλήρους ρήξης με τους πιστωτές του ελληνικού Δημοσίου.

Το ΙΚΑ απορρόφησε το πρώτο δίμηνο του 2012 τη μισή κρατική επιδότηση που δικαιούται, βάσει του νέου προϋπολογισμού, για ολόκληρο το 2012. Προς το παρόν καλύπτει τις ανάγκες του με βραχυπρόθεσμο δανεισμό από άλλα ασφαλιστικά ταμεία, είναι φανερό όμως ότι θα περιέλθει σε πλήρες οικονομικό, διαχειριστικό αδιέξοδο σε διάστημα μερικών μηνών. Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις βουλευτικές εκλογές θα υποχρεωθεί σε ένα νέο γύρο δραστικής μείωσης των συντάξεων, για να αποφύγει τη μεγάλη αύξηση των δημόσιων δαπανών και του δημοσιονομικού ελλείμματος μέσω της πρόσθετης επιδότησης των ασφαλιστικών ταμείων.

Απώλεια χρόνου

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Παπαδήμου και τα ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ αρκούνται στην περιγραφή μιας εξαιρετικά δύσκολης κατάστασης, χωρίς να είναι σε θέση να χαράξουν διορθωτική πορεία και να πάρουν τις αναγκαίες πρωτοβουλίες. Χάνουν πολύτιμο χρόνο, ενώ εξαντλούνται τα πολιτικά περιθώρια. Με την οικονομία να παραμένει βυθισμένη στην ύφεση και την αγορά εργασίας να αποσυντίθεται, η κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων μοιάζει μαθηματικά βέβαιη.

Πρόκειται για ένα οικονομικό, κοινωνικό γεγονός τεράστιας σημασίας, που θα προκαλέσει πολιτική αναταραχή. Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις βουλευτικές εκλογές δεν θα αντέξει το σοκ της προγραμματισμένης ασφαλιστικής κατάρρευσης.

πηγη:citypress