Δευτέρα 29 Ιουλίου 2013

Πολιτική παράλυση διαρκείας στην ευρωζώνη

Quentin Peel
Το μπαράζ των εκλογικών αναμετρήσεων στην ΕΕ μέχρι και το 2015 παγώνει τη λήψη αποφάσεων. Μοναδική ευκαιρία η ανάπαυλα του 2016 μέχρι την τέλεια εκλογική καταιγίδα του 2017. Μόνο οι αγορές μπορούν να επιβάλουν αποφάσεις νωρίτερα.

Εκτός Γερμανίας όλοι φαίνεται πως περιμένουν με κομμένη την ανάσα το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών της χώρας. Στις Βρυξέλλες, στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στην Ουάσιγκτον η γενική άποψη είναι πως τίποτε δεν μπορεί να αποφασιστεί πριν από την 22α Σεπτεμβρίου, καθώς υπάρχει ο φόβος ότι θα ενοχλήσουν τα σχέδια επανεκλογής της Angela Merkel.
Αντικρουόμενα ζητήματα όπως η πρόοδος προς την τραπεζική ενοποίηση της ευρωζώνης με μία κοινή αρχή εκκαθάρισης έχουν παγώσει. Το ίδιο συνέβη με οποιαδήποτε συζήτηση για αναθεώρηση του ελληνικού προγράμματος ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ανακούφιση χρέους, αλλά και για οποιαδήποτε πρωτοβουλία θα μπορούσε να συνεπάγεται χρηματοδότηση από τους Γερμανούς φορολογούμενους.

Αυτή η βεβαιότητα ταιριάζει στην Α. Merkel, της οποίας το ένστικτο είναι να εξουδετερώνει κάθε σημείο πολιτικής αντιπαλότητας, έτσι ώστε η προσωπική της δημοτικότητα να κρατήσει τον συνασπισμό της κεντροδεξιάς στην εξουσία. Παρά το προβάδισμα που έχει στις δημοσκοπήσεις, οι εκλογές κινούνται σε μία λεπτή ισορροπία, αν και οι πιθανότητες για καθαρή νίκη της αντιπολίτευσης είναι πολύ μικρές.
Ας δούμε για μια στιγμή, όμως, το ευρωπαϊκό σενάριο από την άλλη πλευρά. Στο Βερολίνο πιστεύουν ότι όλοι οι άλλοι διστάζουν να κινηθούν μέχρις ότου μάθουν ποιος θα είναι ο νικητής των εκλογών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη Γαλλία, τον στενότερο Ευρωπαίο εταίρο της Γερμανίας, της οποίας η στήριξη θεωρείται ουσιώδης για να πετύχει οποιαδήποτε μελλοντική πρωτοβουλία του Βερολίνου.
Ο σοσιαλιστής πρόεδρος της Γαλλίας, Francois Hollande, φαίνεται πως στοιχηματίζει ότι οι σύμμαχοί του στο γερμανικό Σοσιαδημοκρατικό κόμμα (SPD) θα ενωθούν με τους Χριστιανοδημοκράτες της Α. Merkel σε μία κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού». Έτσι θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερη στήριξη για πιο αναπτυξιακή ατζέντα στην ευρωζώνη.
Πριν από έναν χρόνο, η κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού ήταν το πιθανότερο σενάριο γα το Βερολίνο. Έκτοτε όμως, το SPD έχει μείνει στάσιμο στις δημοσκοπήσεις, ενώ οι αγαπημένοι εταίροι της Α. Merkel -οι φιλελεύθεροι Ελεύθεροι Δημοκράτες, με τους οποίους συνεργάζεται τώρα στην κυβέρνηση- ενισχύονται όσο χρειάζεται για να παραμείνουν στην Bundestag. Για πρώτη φορά, φαίνεται πως το παρόν καθεστώς μπορεί να συνεχιστεί.
Η κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού δεν είναι κατ' ανάγκην η κατάλληλη συνταγή για σταθερή κυβέρνηση, ακόμη και εάν το 52% των Γερμανών προτιμά αυτό το αποτέλεσμα. Θα είναι ευρέως αντιδημοφιλής στους κόλπους του SPD, του οποίου τα μέλη μπορεί να επιμείνουν να υπάρξει εσωκομματική ψηφοφορία ώστε να δοθεί το πράσινο φως. Την προηγούμενη φορά που συμμετείχαν σε κυβέρνηση υπό την Α. Merkel -την περίοδο 2005-2009- ανταμείφθηκαν με τη χειρότερη εκλογική τους απόδοση μετά το Β’  Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τι θα άλλαζε, όμως, ο μεγάλος κυβερνητικός συνασπισμός για την ευρωζώνη; Όχι πολλά.
Τα στελέχη του SPD δηλώνουν ότι θα ακολουθήσουν «περισσότερο κεϊνσιανή» πολιτική. Σίγουρα θα παλέψουν για να πάρουν το υπουργείο Οικονομικών από τον Wolfgang Schaeuble ζητώντας το ως αντίτιμο για τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση. Θα συμμερισθούν, όμως, την εχθρική του αντιμετώπιση προς οποιοδήποτε σχήμα τραπεζικών εκκαθαρίσεων που θα χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους πολίτες - χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα για γερμανικό βέτο. Θέλουν το σχήμα να χρηματοδοτείται από τις ίδιες τις τράπεζες.
Η προτεραιότητα για τους ψηφοφόρους του SPD είναι να δαπανηθούν κεφάλαια για την αντιμετώπιση των κοινωνικών πιέσεων και σε επενδύσεις υποδομών στη Γερμανία. Δεν θα υπάρξει χρηματοδότηση ελλειμμάτων. Το κόμμα στηρίζει την ελάφρυνση χρέους για την ευρωζώνη με ένα σύστημα κοινών εγγυήσεων, αλλά δεν ασπάζεται την ιδέα ευρωομολόγων.
Η αλήθεια είναι πως εάν δεν υπάρξει μεγάλη στροφή πολιτικής, όποιος κι αν κερδίσει τις εκλογές στο Βερολίνο δεν θα βιαστεί να προχωρήσει σε αλλαγές στην ευρωζώνη, ειδικότερα εάν αυτό σημαίνει αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών. Και η Γερμανία δεν θα αλλάξει στάση σε κάτι τόσο αντιφατικό όπως το κοινό ταμείο στήριξης των τραπεζών ή τα ευρωομολόγα χωρίς αλλαγή των συνθηκών.
Οι ευρωεκλογές το 2014 σε συνδυασμό με τις δημοτικές εκλογές στη Γαλλία, το διορισμό νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις βρετανικές εκλογές το 2015 δείχνουν παρατεταμένη αναβολή για οποιαδήποτε σοβαρή αλλαγή στη διακυβέρνηση της ευρωζώνης ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα υπάρξει μία ετήσια ανάπαυλα το 2016, προτού ξεσπάσει η τέλεια καταιγίδα στον εκλογικό κύκλο το 2017, με τις κάλπες να ανοίγουν στη Γαλλία και στη Γερμανία, ενώ πιθανώς και η Βρετανία να διεξαγάγει εκείνη τη χρονιά το δημοψήφισμα για την ένταξή της στην Ε.Ε. Έτσι, το 2016 θα είναι η μόνη χρονιά κατά την οποία θα μπορούσε να συζητηθεί αλλαγή των συνθηκών.

Παρ' όλα αυτά, οι αγορές μπορεί να μη θέλουν να περιμένουν τον τόσο μεγάλο εκλογικό κύκλο. Εάν τις καταλάβει νέο κύμα νευρικότητας -ειδικότερα εάν τεθεί στο στόχαστρο μία μεγαλύτερη οικονομία όπως η Ισπανία, η Ιταλία ή ακόμη και η Γαλλία-, τότε όλη η ατζέντα θα πρέπει να επιταχυνθεί. Η Α. Merkel -με την προϋπόθεση ότι θα επανεκλεγεί- μπορεί να είναι έτοιμη να κινηθεί ταχύτερα από τον κ. Hollande.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου