Καθώς η ύφεση συνεχίζει να επισκιάζει την
ελληνική οικονομία βιώνουμε τη σταδιακή κοινωνική αποδιάρθρωση ή/και τον
αφανισμό του μεγαλύτερου τμήματος της μεσαίας τάξης.
Οι συνέπειες από αυτή την εξέλιξη
αναμένεται να είναι δραματικές.
Η Μεσαία Τάξη (ΜΤ) θα μπορούσε να
περιγράφει ως ή το σύνολο των οικονομικά ανεξάρτητων πολιτών που δε διαθέτουν
αξιοσημείωτο μερίδιο κοινωνικής επιρροής / εξουσίας και σ’ αυτή συνήθως περιλαμβάνονται
ελεύθεροι επαγγελματίες, εισοδηματίες, μάνατζερ μεγάλων επιχειρήσεων, ανώτεροι
δημόσιοι υπάλληλοι.
Η ΜΤ διαθέτει ορισμένα κρίσιμα
χαρακτηριστικά που την κατατάσσουν στο ρόλο μιας τάξης-κλειδί στο οικονομικό
και πολιτικό σύστημα:
· ευνοεί τη συσσώρευση κεφαλαίου και την
αποταμίευση, συμβάλλει στην απασχόληση και την αύξηση της παραγωγικότητας.
· η καταναλωτική ισχύς της οδηγεί σε
ανασύνθεση της ζήτησης κι επέκταση των αγορών, εξέλιξη που επιτρέπει την
εμφάνιση οικονομιών κλίμακας.
· ενθαρρύνει τις πολιτικές μεταρρυθμίσεων και
τις θεσμικές αλλαγές που συνδράμουν την ανάπτυξη.
· καθώς στους κόλπους της αναδύονται οι
επιχειρηματίες που προωθούν την καινοτομία και την ανάπτυξη, προωθεί την
οικονομική μεγέθυνση και ενεργοποιεί μακροχρόνιες επενδύσεις.
· διαδραματίζει ένα ρόλο στη διακυβέρνηση,
ζητά καλύτερες υπηρεσίες από τους κρατικούς αξιωματούχους και υποστηρίζει
βέλτιστες αναπτυξιακές πολιτικές.
· συμβάλλει στη μεσολάβηση ανάμεσα στις
φτωχές και τις πλουσιότερες τάξεις και συγκρατεί τις κοινωνικές συγκρούσεις.
· απεχθάνεται την πολιτική σύγκρουση και την
αστάθεια και ευνοεί μια κοινωνία με εκτεταμένες πολιτικές ελευθερίες και
δημοκρατικές αξίες.
· ειδικεύεται σε ενασχολήσεις που απαιτούν
δεξιότητες και εμπειρία και ευνοεί αξίες όπως η υπομονή, η επιμονή, η
προσπάθεια και η ισχυρή εργασιακή ηθική.
· τροφοδοτεί την ευημερία και την κοινωνική
ειρήνη και προωθεί τη δημοκρατία, τον εκσυγχρονισμό και την «ανοικτότητα».
· υποστηρίζει τη χρηστή διακυβέρνηση, τον
περιορισμό της διαφθοράς, τη δημόσια επένδυση στην υγεία, την εκπαίδευση και τη
δημιουργία υποδομών.
· συνιστά μια ήρεμη πολιτική δύναμη, μια
«πολιτικά κεντρώα» αλλά επ’ ουδενί ριζοσπαστική τάξη με οριακές εκλογικές
μετακινήσεις προς τα αριστερά ή δεξιά.
Η σταδιακή εξαφάνιση της ΜΤ στη χώρα μας
άρχισε με την πτώση της παραγωγικότητας τον αφανισμό της ελληνικής οικοτεχνίας/
βιοτεχνίας, τον «θάνατο» των οικογενειακών επιχειρήσεων, την συρρίκνωση των
κοινωνικών στρωμάτων των αυτοαπασχολουμένων.
Η ύφεση αναμένεται να ολοκληρώσει το
τραγικό αυτό έργο. Το μεγαλύτερο μέρος της ΜΤ θα υποβιβαστεί στην εργατική
τάξη, ενώ πολύ μικρότερο θα ανέρθει στην κοινωνική ελίτ. Η συρρίκνωση της ΜΤ
ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, σε καταπίεση και σε
διεύρυνση των φαινομένων βίας.
Κοντολογίς, η απίσχνανση των μεσαίων
κοινωνικών στρωμάτων προοιωνίζει αρνητικές πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις.
Ο θάνατος του εμποράκου θα καταφέρει ένα βαρύτατο πλήγμα κατά της ευημερίας,
ενδεχομένως και κατά της δημοκρατίας μας. Ας επαγρυπνούμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου