της Sarah Gordon, Europe business editor
Τραγική η ολιγωρία της Ευρώπης στην τεχνολογική εξέλιξη που σαρώνει τη
σύγχρονη οικονομία και βιομηχανία. Πάσχει σε χρηματοδότηση, εκπαίδευση,
έρευνα κι ανάπτυξη, στρατηγικό σχεδιασμό. Ο Ορίζοντας 2020 και τα
νούμερα της... ντροπής.
Μόλις 9 από τις 100 κορυφαίες εταιρίες υψηλής τεχνολογίας του πλανήτη έχουν την έδρα τους στην Ευρώπη, και παράγουν το ένα μόνο δέκατο
των διεθνών εσόδων του κλάδου. Τα στοιχεία ειδικής έρευνας
καταδεικνύουν τους μακροπρόθεσμους κινδύνους που θα έχει ένας αδύναμος
τεχνολογικός κλάδος για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Στην έρευνα που διενήργησε η εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών AT Kearney, η εξαγορά της βρετανικής Autonomy από την αμερικανική Hewlett-Packard χρησιμοποιείται ως παράδειγμα για το έδαφος που χάνουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε σχέση με τους ταχέως αναπτυσσόμενους ανταγωνιστές τους στην Ασία και στις ΗΠΑ.
«Ο υγιής τεχνολογικός κλάδος αποτελεί την ατμομηχανή της καινοτομίας, η οποία είναι η προϋπόθεση για να διακριθούν οι ευρωπαϊκές εταιρίες μέσα σε περιβάλλον υψηλού ανταγωνισμού», σχολιάζει ο Axel Freyberg, από τους συντάκτες της έρευνας. «Δεν μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε εργατικό κόστος, αλλά μπορούμε να ανταγωνιστούμε στις βιομηχανίες εντάσεως τεχνογνωσίας. Αν χάσουμε αυτές τις εταιρείες, θα χάσουμε την τεχνογνωσία που είναι απαραίτητη για την καινοτομία και την ανάπτυξη».
Ο κ. Freyberg πρόσθεσε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες βιομηχανίες όπου η απώλεια της ειδίκευσης σε ευρωπαϊκό πεδίο θα έχει ιδιαίτερα επίπονες επιπτώσεις. «Μέχρι το 2025, τα ενσωματωμένα λογισμικά και ηλεκτρονικά συστήματα ενός αυτοκινήτου θα καταλαμβάνουν έως το 65% της συνολικής αξίας του. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη από Information and Communications Technology (ICT) για να ανταγωνιστεί σε κλάδους όπως ο αυτοματισμός, η βιομηχανική μηχανολογία κ.ά.».
Ο ένας από τους εννέα ευρωπαϊκούς επιχειρηματικούς ομίλους που βρίσκονται στην λίστα με τις κορυφαίες 100 τεχνολογικές εταιρείες του πλανήτη (η οποία καταρτίζεται βάσει στοιχείων πωλήσεων ανά κλάδο) θα εκλείψει όταν η Microsoft θα ολοκληρώσει την εξαγορά του βραχίονα συσκευών και υπηρεσιών της Nokia, την άνοιξη. Παράλληλα η Ευρώπη θα χάσει τη μοναδική επιχείρηση τηλεφωνικών συσκευών που διαθέτει στο παγκόσμιο Top 10 του τομέα.
Από την έκθεση της AT Kearney, που καταρτίζεται με βάση στατιστικά στοιχεία του κλάδου καθώς και συνεντεύξεις με στελέχη και ερευνητές, προκύπτει ότι η Ευρώπη χάνει έδαφος για μια σειρά λόγους, μεταξύ των οποίων η έλλειψη εξειδικευμένων εργατών, ο κερματισμός των αγορών και η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού.
Ο Philip Greenish, επικεφαλής της βρετανικής Βασιλικής Μηχανολογικής Ακαδημίας, έγραψε πρόσφατα σε άρθρο του στους Financial Times ότι ως το 2020 θα έχει παρουσιαστεί μόνο στη Βρετανία έλλειψη 1,25 εκατ. επιστημόνων, επαγγελματιών τεχνολογίας και πληροφορικής και τεχνικών.
Σύμφωνα με το αμερικανικό National Science Board, μόνο το 17% των φοιτητών στην Ε.Ε. επιλέγει φοίτηση στην τεχνολογική μηχανολογία, στα μαθηματικά και στις επιστήμες ηλεκτρονικών υπολογιστών, σε σύγκριση με ποσοστά 29% στη Νότιο Κορέα και 31% στην Κίνα ή στην Ταϊβάν.
Ο κ. Freyberg προειδοποιεί ότι η έλλειψη εταιρειών υψηλής τεχνολογίας με ευρωπαϊκή βάση θα συμβάλει στο περαιτέρω άνοιγμα αυτής της ψαλίδας, καθώς όλο και λιγότεροι νέοι άνθρωποι θα θέλουν να δουλέψουν σε αυτές. Ένας άλλος λόγος που η Ευρώπη χάνει έδαφος είναι η έλλειψη χρηματοδότησης. «Οι εταιρείες πάσχουν σε χρηματοδότηση που θα τις βοηθήσει να αναπτυχθούν και να αποκτήσουν κλίμακα» σχολιάζει.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρώπη δαπανά σχεδόν μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ της λιγότερο σε έρευνα και ανάπτυξη σε σχέση με τις ΗΠΑ και 1,5 μονάδα λιγότερο από την Ιαπωνία.
Αν και οι μεγαλύτερες τεχνολογικές επιχειρήσεις της Ευρώπης αφιερώνουν κάποια έσοδα σε έρευνα και ανάπτυξη (research and development - R&D), τα ποσά αυτά ωχριούν σε σχέση με τα μεγέθη ασιατικών και αμερικανικών εταιρειών. Πέρσι η νοτιοκορεατική Samsung επένδυσε πάνω από 6% των παγκόσμιων εσόδων της σε R&D (αντιστοιχούν σε 13 δισ. δολ. ετησίως) και απασχόλησε προσωπικό 65.000 στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης.
Οι συντάκτες της έρευνας προτρέπουν τους θεσμούς και τις κυβερνήσεις της Ευρώπης να προσπαθήσουν περισσότερο για την αναγέννηση της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας. «Οι κρατικοί θεσμοί, οι εταιρίες ICT, οι επενδυτές και οι εμπορικές ενώσεις μπορούν να συνεργαστούν για να συγκροτήσουν ένα μακροπρόθεσμο φιλόδοξο σχέδιο», σχολιάζει ο Hervé Collignon, ένας εκ των συντακτών της μελέτης.
Ο κ. Freyberg τόνισε ότι πρέπει να συμφωνηθούν περισσότερες στρατηγικές συνεργασίες - όπως συνέβη για παράδειγμα με την ανάπτυξη του GSM, του παγκόσμιου συστήματος ασύρματης επικοινωνίας, που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη για τη δεύτερη γενιά δικτύων κινητής τηλεφωνίας.
«Η Κίνα και η Νότιος Κορέα κάνουν το ίδιο με την επόμενη γενιά ασύρματων δικτύων και άλλες περιοχές προσθέτουν πάνω σε αυτό το σύστημα, κι έτσι οι βιομηχανίες τους προχωράνε», προειδοποίησε.
«Αν και η Κομισιόν έχει επισήμως αναγνωρίσει τη σημασία της τεχνολογίας για τη μελλοντική ανάπτυξη της Ευρώπης, την ανταγωνιστικότητά της και την αντοχή της στις επερχόμενες κοινωνικές προκλήσεις, οι ρυθμιστές δεν έχουν κάνει ακόμη τίποτα για να σταματήσουν την κάτω βόλτα που έχει πάρει ο ευρωπαϊκός κλάδος υψηλής τεχνολογίας».
Η Κομισιόν επιχειρεί να αντιμετωπίσει κάποια από αυτά τα προβλήματα μέσω της στρατηγικής πρωτοπορίας και έρευνας Ορίζοντας 2020, που καθιερώθηκε το 2013 και στοχεύει στην παροχή 70 δισ. ευρώ σε ευρωπαϊκές τεχνολογικές βιομηχανίες κατά την ερχόμενη 7ετία. Όμως ο κ. Freyberg πιστεύει ότι η προσπάθεια είναι ανεπαρκής.
«Δεν υπάρχει ένα στρατηγικό βασικό σχέδιο, πάνω στο οποίο η Ε.Ε. θα έβαζε το μεγάλο στοίχημα της ανάπτυξης υποσχόμενων κλάδων ICT και θα σχεδιαζόταν μια βιομηχανική πολιτική με την οποία θα υποστηριζόταν η επέκταση των μεγάλων παικτών του κλάδου», τονίζει.
Στην έρευνα που διενήργησε η εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών AT Kearney, η εξαγορά της βρετανικής Autonomy από την αμερικανική Hewlett-Packard χρησιμοποιείται ως παράδειγμα για το έδαφος που χάνουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε σχέση με τους ταχέως αναπτυσσόμενους ανταγωνιστές τους στην Ασία και στις ΗΠΑ.
«Ο υγιής τεχνολογικός κλάδος αποτελεί την ατμομηχανή της καινοτομίας, η οποία είναι η προϋπόθεση για να διακριθούν οι ευρωπαϊκές εταιρίες μέσα σε περιβάλλον υψηλού ανταγωνισμού», σχολιάζει ο Axel Freyberg, από τους συντάκτες της έρευνας. «Δεν μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε εργατικό κόστος, αλλά μπορούμε να ανταγωνιστούμε στις βιομηχανίες εντάσεως τεχνογνωσίας. Αν χάσουμε αυτές τις εταιρείες, θα χάσουμε την τεχνογνωσία που είναι απαραίτητη για την καινοτομία και την ανάπτυξη».
Ο κ. Freyberg πρόσθεσε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες βιομηχανίες όπου η απώλεια της ειδίκευσης σε ευρωπαϊκό πεδίο θα έχει ιδιαίτερα επίπονες επιπτώσεις. «Μέχρι το 2025, τα ενσωματωμένα λογισμικά και ηλεκτρονικά συστήματα ενός αυτοκινήτου θα καταλαμβάνουν έως το 65% της συνολικής αξίας του. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη από Information and Communications Technology (ICT) για να ανταγωνιστεί σε κλάδους όπως ο αυτοματισμός, η βιομηχανική μηχανολογία κ.ά.».
Ο ένας από τους εννέα ευρωπαϊκούς επιχειρηματικούς ομίλους που βρίσκονται στην λίστα με τις κορυφαίες 100 τεχνολογικές εταιρείες του πλανήτη (η οποία καταρτίζεται βάσει στοιχείων πωλήσεων ανά κλάδο) θα εκλείψει όταν η Microsoft θα ολοκληρώσει την εξαγορά του βραχίονα συσκευών και υπηρεσιών της Nokia, την άνοιξη. Παράλληλα η Ευρώπη θα χάσει τη μοναδική επιχείρηση τηλεφωνικών συσκευών που διαθέτει στο παγκόσμιο Top 10 του τομέα.
Από την έκθεση της AT Kearney, που καταρτίζεται με βάση στατιστικά στοιχεία του κλάδου καθώς και συνεντεύξεις με στελέχη και ερευνητές, προκύπτει ότι η Ευρώπη χάνει έδαφος για μια σειρά λόγους, μεταξύ των οποίων η έλλειψη εξειδικευμένων εργατών, ο κερματισμός των αγορών και η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού.
Ο Philip Greenish, επικεφαλής της βρετανικής Βασιλικής Μηχανολογικής Ακαδημίας, έγραψε πρόσφατα σε άρθρο του στους Financial Times ότι ως το 2020 θα έχει παρουσιαστεί μόνο στη Βρετανία έλλειψη 1,25 εκατ. επιστημόνων, επαγγελματιών τεχνολογίας και πληροφορικής και τεχνικών.
Σύμφωνα με το αμερικανικό National Science Board, μόνο το 17% των φοιτητών στην Ε.Ε. επιλέγει φοίτηση στην τεχνολογική μηχανολογία, στα μαθηματικά και στις επιστήμες ηλεκτρονικών υπολογιστών, σε σύγκριση με ποσοστά 29% στη Νότιο Κορέα και 31% στην Κίνα ή στην Ταϊβάν.
Ο κ. Freyberg προειδοποιεί ότι η έλλειψη εταιρειών υψηλής τεχνολογίας με ευρωπαϊκή βάση θα συμβάλει στο περαιτέρω άνοιγμα αυτής της ψαλίδας, καθώς όλο και λιγότεροι νέοι άνθρωποι θα θέλουν να δουλέψουν σε αυτές. Ένας άλλος λόγος που η Ευρώπη χάνει έδαφος είναι η έλλειψη χρηματοδότησης. «Οι εταιρείες πάσχουν σε χρηματοδότηση που θα τις βοηθήσει να αναπτυχθούν και να αποκτήσουν κλίμακα» σχολιάζει.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρώπη δαπανά σχεδόν μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ της λιγότερο σε έρευνα και ανάπτυξη σε σχέση με τις ΗΠΑ και 1,5 μονάδα λιγότερο από την Ιαπωνία.
Αν και οι μεγαλύτερες τεχνολογικές επιχειρήσεις της Ευρώπης αφιερώνουν κάποια έσοδα σε έρευνα και ανάπτυξη (research and development - R&D), τα ποσά αυτά ωχριούν σε σχέση με τα μεγέθη ασιατικών και αμερικανικών εταιρειών. Πέρσι η νοτιοκορεατική Samsung επένδυσε πάνω από 6% των παγκόσμιων εσόδων της σε R&D (αντιστοιχούν σε 13 δισ. δολ. ετησίως) και απασχόλησε προσωπικό 65.000 στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης.
Οι συντάκτες της έρευνας προτρέπουν τους θεσμούς και τις κυβερνήσεις της Ευρώπης να προσπαθήσουν περισσότερο για την αναγέννηση της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας. «Οι κρατικοί θεσμοί, οι εταιρίες ICT, οι επενδυτές και οι εμπορικές ενώσεις μπορούν να συνεργαστούν για να συγκροτήσουν ένα μακροπρόθεσμο φιλόδοξο σχέδιο», σχολιάζει ο Hervé Collignon, ένας εκ των συντακτών της μελέτης.
Ο κ. Freyberg τόνισε ότι πρέπει να συμφωνηθούν περισσότερες στρατηγικές συνεργασίες - όπως συνέβη για παράδειγμα με την ανάπτυξη του GSM, του παγκόσμιου συστήματος ασύρματης επικοινωνίας, που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη για τη δεύτερη γενιά δικτύων κινητής τηλεφωνίας.
«Η Κίνα και η Νότιος Κορέα κάνουν το ίδιο με την επόμενη γενιά ασύρματων δικτύων και άλλες περιοχές προσθέτουν πάνω σε αυτό το σύστημα, κι έτσι οι βιομηχανίες τους προχωράνε», προειδοποίησε.
«Αν και η Κομισιόν έχει επισήμως αναγνωρίσει τη σημασία της τεχνολογίας για τη μελλοντική ανάπτυξη της Ευρώπης, την ανταγωνιστικότητά της και την αντοχή της στις επερχόμενες κοινωνικές προκλήσεις, οι ρυθμιστές δεν έχουν κάνει ακόμη τίποτα για να σταματήσουν την κάτω βόλτα που έχει πάρει ο ευρωπαϊκός κλάδος υψηλής τεχνολογίας».
Η Κομισιόν επιχειρεί να αντιμετωπίσει κάποια από αυτά τα προβλήματα μέσω της στρατηγικής πρωτοπορίας και έρευνας Ορίζοντας 2020, που καθιερώθηκε το 2013 και στοχεύει στην παροχή 70 δισ. ευρώ σε ευρωπαϊκές τεχνολογικές βιομηχανίες κατά την ερχόμενη 7ετία. Όμως ο κ. Freyberg πιστεύει ότι η προσπάθεια είναι ανεπαρκής.
«Δεν υπάρχει ένα στρατηγικό βασικό σχέδιο, πάνω στο οποίο η Ε.Ε. θα έβαζε το μεγάλο στοίχημα της ανάπτυξης υποσχόμενων κλάδων ICT και θα σχεδιαζόταν μια βιομηχανική πολιτική με την οποία θα υποστηριζόταν η επέκταση των μεγάλων παικτών του κλάδου», τονίζει.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
euro2day.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου